Teks Khutbah Idul Adha 1443 H
Mendhet Piwucal
Saking Ibadah Qurban
Ust. Sadmonodadi
اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِيْ جَعَلَنَا
مِنْ عِبَادِهِ المُؤْمِنِيْنَ. اَشْـهَدُ اَنْ لاَ اِلهَ
اِلاَّ اللهُ هَدَى مَنْ شَـاءَ اِلىَ الصِّـرَاطِ
الْمُسْـتَقِيْمِ, وَاَشْـهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا رَسُوْلُ اللهِ خَيْرُ دَاعٍ اِلَى
الطَّـرِيْقِ الْقَوِيْمِ. اَللّهُـمَّ صَلِّ عَلَى نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى
ألِهِ وَ أَصْحَابِهِ وَ
بَارِكْ وَسَلِّمْ. اَمَّابَعْدُ : يَااَيُّهَـا النَّاسُ ! اُوْصِيْكُمْ
وَنَفْسِى بِتَقْوَى اللهِ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُوْنَ. قَالَ تَعَالَى: وَتَعَاوَنُوا عَلَى
الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ.
Allahu Akbar,
Allahu Akbar. Laa Ilaha Illa Allahu Allahu Akbar, Allahu Akbar Walillahilhamd.
Jamaah Ied rahimakumullah,
Syukur lan pangalembana kita kunjukaken
dhumateng Allah subhanahu wa ta’ala, kita sami sampun kaparengaken manggihi
dinten Adha, dinten ingkang kamulyaaken dening Allah. Ngendika
Kanjeng Rasul shallallâhu ‘alaihi wa sallam :
أَعْظَمُ الأَيَّامِ
عِنْدَ اللَّهِ يَوْمُ النَّحْرِ ثُمَّ يَوْمُ الْقَرِّ
“Dina kang paling Agung
ing Ngarsane Allah yaiku dina An-Nahr ) dina Adha) sabanjure dina Al-Qarr”. (HR. Abu Daud)
Idul Adha langkung utami tinimbang dinten-dinten sanes awit ing dinten Adha
kasyari’ataken mapinten-pinten ibadah : sholat id, mragad khewan qurban,
kautamen ing dalem 10 dinten ing awal Dzulhijjah saha kautamenipun wekdal lan
papan tumraping sedherek-sedherek kita
ingkang nindaaken ibadah haji. Mugi-mugi
Allah ndadosaken Adha ing tahun punika pinangka wasilah tumrap tumuruning
kabegjan ingkang kebak rahmat tumrap kula panjenengan sami.
Allahu
Akbar, Allahu Akbar Kabiira!
Kaum muslimin ingkang minulya.
Dipun wastani Idul Adha awit tanggal 10 Dzulhijjah (lan ayyaamut-tasyriq)
punika dipun syariataken dening agami pinangka
dinten mragad khewan qurban. Mragad khewan qurban punika kasyariataken
mboten anamung dhumateng para sugih lan para tiyang ingkang tirah bandhanipun,
ananging dhawuh wau katujoaken dhumateng sedaya mukmin-muslim tanpa
pilih-pilih; sedaya mukmin kadhawuhan ngedalaken khewan qurban sauger kuwawi
nyawisaken. Ngendika Allah ing dalem surah al-Hajj ayat 34 :
وَلِكُلِّ
أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا لِيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَى مَا رَزَقَهُمْ
مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ فَإِلَهُكُمْ
إِلَهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا وَبَشِّرِ
الْمُخْبِتِينَ
"Lan tumrap saben-saben umat
wus Ingsun dhawuhake mbeleh (khewan) kurban, supaya wong-wong mau padha nyebut
asmane Allah ing atase khewan rajakaya kang wus Allah paringake marang
wong-wong mau, mangka Pangeranmu yaiku Pangeran Kang Maha Tunggal, mula pada
pasrahna awakira marang Allah. Lan padha
paringana (he Muham-mad) kabar seneng marang wong-wong kang sumarah marang
Allah”.
Dhumateng kula panjenengan sami ingkang dereng karejeken kangge nyawisaken khewan kurban mboten perlu
khawatir, saestu Allah Maha Wicaksana.
Dene dhumateng mukmin-muslim ingkang kuwawi qurban ananging mboten kersa nindaaken dhawuhipun
Allah punika saenipun migatosaken pangandikanipun Kanjeng Nabi “fa laa
yaqrabanna mushallanaa“ … aja
padha cedhak-cedhak papan sholatku”.
Allahu
Akbar, Allahu Akbar Kabiira!
Jama’ah
Ied rahimakumullah!
Kados dene kewajiban agami
sanesipun, syariat qurban ngemu mapinten-pinten ibrah. Ing antawis
piwucalipun inggih punika :
Sepisan, ibadah
qurban punika mujudaken cara syukuripun kawula dhumateng Allah SWT.
Saestu Allah SWT sampun paring nikmat
ingkang kathah dhumateng manungsa. Kathah tanpa saged kacacah ( laa tuhsuha).
Pramila sampun sakmesthipun manungsa punika ngunjukkaken syukur dhumateng Dzat
Ingkang Maha Peparing. Caranipun ing antawasipun kanthi nindaaken shalat lan
mragad qurban … fashalli lirabbika wanhar.
Kaping kalih, qurban punika nyaketaken manungsa dhumateng Allah
lan dhumateng sesami
Tembung qurban ndherek mufassir Quraish Shihab, kapendhet
saking basa Arab qurbān. Kedadosan saking tembung qurb ingkang
nggadhahi pangertosan ‘caket’ kanthi imbuhan ān ingkang artosipun ‘sampurna’, sahengga kurban punika ngemu pangertosan
‘caket ingkang sampurna’. Panci, ibadah
qurban punika badhe mbekta dhumateng muk-min-muslim ingkang nindaaken langkung
cumaket dhumateng Allah SAW. Langkung sregep menembah dhumateng Allah, langkung
gampil nindaaen kesaenan, langkung remen tetulung lan weweh dhumateng asanes.
Cekakipun dipun paringi gampil anggenipun nindaaken lampah ibadah.
Sedaya hikmah punika saged dipun pethik manawi anggenipun
ngedalaken ibadah qurban katindaaken kanthi ikhlas lan kebak raos taqwa. Awit
saestu ingkang dipun kersaaken Allah punika taqwa-nipun mukmin-muslim: sanes
daging qurban, sanes ugi rahipun. Ngendika Allah ing dalem surah al Hajj ayat 37 :
لَنْ يَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَكِنْ
يَنَالُهُ التَّقْوَى مِنْكُمْ …..
“Daging-daging unta lan getihe ora bakal
tumeka marang Ingsun, ananging taqwanira kang bakal tumeka . . . “
Kaum muslimin rahimakumullah
Mboten ngemungaken cumaket dhumateng Allah SWT. (habluminallah),
ibadah qurban badhe nyaketaken pribadi muslim dhumateng asanes (hablumminannas).
Daging-daging ingkang dipun dum-dumaken badhe nyaketan manah-manahipun
mukmin-muslim ingkang kagungan kaliyan mukmin-muslim ingkang kekirangan.
Tresna-tinresnan ing antawisipun mukmin-muslim badhe ngencengaken pasedherekan
ingkang tundhon-ipun badhe mbekta dhumateng kawontenan ayem tentrem ing dalem
masyarakat; sahengga badhe langkung nggampilaken nggayuh cita-cita gesang
kemsyarakatan nun inggih masyarakat ingkang baldatun thayyibatun wa rabbun
ghafur.
Allahu
Akbar, Allahu Akbar Kabiira!
Jama’ah
Ied rahimakumullah!
Piwucal
ingkang kaping tiga, ibadah qurban punika nglatih
kesabaran.
Nindaaken ibadah punika mbetahaken
pangorbanan saking kawula ; tenaga wekdal lan ugi arta bandha. Sedaya punika
merlokaken kesabaran. Sabar ing dalem thaat dhumateng Allah.
Makaten ugi ibadah qurban. Ibadah qurban mbetahaken
kesabaran. Panci estu, nyisihaken arta
bandha kangge perlunipun akathah mboten perkawis gampil. Sebabipun : sepisan,
manungsa nggadhahi nafsu andarbeki arta bandha; kaping kalah wonten syetan
ingkang tansah ngalang-alangi manungsa tumindak sae. Amargi nafsu lan panggidhanipun syetan,
kathah-kathahipun manungsa mboten kersa
dermaaken arta bandhanipun ing marginipun Allah.
Panggodhanipun syetan samsaya awrat
ing jaman ingkang materialistik punika. Nalika sukses gesangipun manungsa dipun
ukur saking arta bandha ingkang saged dipun kempalaken, mangka kathah
kathahipun manungsa gething ngedalaken derma. Sekedhik tiyang ingkang remen
weweh, langkung kathah ingkang remen nyenyuwun lan langkung kathah malih
ingkang remen ngrebat hakipun sanes.
Allahu Akbar
Walillahilhamd.
Jama’ah
Id Rahimakumullah.
Mungkasi khutbah punika kula mengemutaken dhumateng kula lan
panjenengan jama’ah Id ingkang kula tresnani; estunipun swarga jannatun naim
punika papanipun tiyang-tiyang ingkang remen weweh, sanes papanipun
tiyang-tiyang ingkang remen nyuwun dhumateng asanes. Sanes ugi papanipun
tiyang-tiyang ingkang remen ngrebat hakipun asanes.
Mangga kita sami ndedonga sesarengan :
بِسْمِ
اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم, الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ,
اَللّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ وَبَارِكْ عَلَى خَاتَمِ اْلأَ نْبِيَاءِ
وَالْمُرْسَلِيْنَ وَعَلَى آلِهِ وَأَصْحَابِهِ وَسَلَّمَ تَسْلِيْمًا كَثِيْرًا.
Duh Allah, Mugi kersa Paduka paring
pitulungan dhumateng kawula sami, awit saestu Paduka punika sasae-sae Dzat
ingkang paring pitulungan. Mugi kersa Paduka menangaken kawula, awit saestu Paduka punika sasae-sae
Dzat ingkang paring kemenangan. Mugi kersa Paduka paring pangapunten dhumateng kawula sami, awit saestu Paduka
punika sasae-sae Dzat ingkang paring panganpunten. Mugi kersa Paduka paring
rahmat dhumateng kawula sami, awit saestu Paduka punika sasae-sae Dzat ingkang
paring rahmat. Mugi kersa Paduka paring rizki dhumateng kawula sami, awit
saestu Paduka punika sasae-sae Dzat ingkang paring rizki. Mugi kersa Paduka
paring pitedah lan parig wreksa dhumateng kawula, saking kaum ingkang dzalim
lan kafir.
Duh Allah, mugi panjengan kepareng
nyaeaken agami kawula, amargi punika tameng sedaya urusan kawula. Mugi panjengan kepareng nyaeaken donya kawula
pinangka papan gesang kawula. Mugi panjengan kepareng nyaeaken akhirat kawula
ingkang badhe dados papan kawula wangsul. Mugi panjengan kepareng ndadosaken
gesang kawula ingkang taksih pinangka tambahan kesaenan tumrap kawula lan
ndadosaken pejah kawula pinangka uwal kawula saking sedaya piawon.
Duh Allah, mugi Paduka kersa maringi
kawula raos ajrih dhumateng Paduka ingkang saged nebihaken antawis kawula
kaliyan tumindak maksiat dhumateng Paduka, lan gampilna kawula thaat dhumateng
Paduka ingkang badhe nglantaraken kawula tumuju swraga Paduka. Mugi Paduka kerja
paring kapitadosan manah ingkang badhe ndadosaken sedaya musibah donya karaos
entheng tumrap kawula sami. Lan sampun Paduka dadosaken musibah tumrap kawula
ing dalem urusan agama kawula lan sampun paduka dadosaken donya punika pinangka
pepenginan paling ageng lan puncak
saking ilmu kawula. Lan sampun ndadosaken tiyang ingkang nguwaosi kawula saking
tiyan-tiyang ingkang mboten melasi kawula.
Duh Allah, mugi kersa Paduka paring
pangapunten dhumateng dosa-dosanipun muslim jaler lan estri, mu’min jaler lan
estri sae ingkang taksi gesang lan ingkang sampun tilar dona. Saestu paduka Dzat ingkang Maha Midhanget,
Maha Caket lan Maha Ngabulaken do’a.
رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي
اْلآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ، وَسُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ
الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُوْنَ وَسَلاَمٌ عَلَى الْمُرْسَلِيْنَ وَالْحَمْدُ للهِ
رَبِّ الْعَالَمِيْنَ.
إرسال تعليق